پوشش یا نوع لباس، بیشتر بار فرهنگی و اخلاقی دارد
پوشش یا نوع لباس، بیشتر از آنکه بار حقوقی داشتهباشد، بار فرهنگی و اخلاقی دارد. نوع لباس پوشیدن، از منطقهای تا منطقه دیگر، از قومی تا قوم دیگر، از طبقهای تا طبقه دیگر وز صنفی تا صنف دگر فرق میکند؛ و چهبسا این تفاوتها، پایههای زیبایی و نمادهای یک قوم و منطقه را تشکیل میدهد.
حکومت طالبان، طی فرمانی، رعایت حجاب زنان را اجباری کرد. استدلال حکومت طالبان این است که باید در جامعهی اسلامی، حجابی که آنان اسلامی میخواند، رعایت شود. وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان، حجاب و لباس فعلی زنان را اسلامی نمیداند و تاکید میکند که زنان نباید بدون حجاب مورد نظر آنان، از خانه بیرون شوند؛ این در حالی است که بدون محرم و همراه نیز از منزل بیرون شده نمیتواند.
پرسش این است که چهکسی معیار حجاب اسلامی را تعیین میکند؟ حجاب کدام کشور اسلامی از نظر آنان پسندیده است؟ پاسخ شاید یکی از کشورهای اسلامی باشد. کشورهایی که دولتهایشان مکلف به ارایهی خدمات، توزیع کار و توسعهی اجتماعی است. دیگر حکومتها، ظرفیت اجتماعی را مدیریت میکند. جامعه در ذات خود دارای ظرفیت است. وظیفهی دولتها، مدیریت قدرت ذاتی جامعه، برای توسعه است. علت وجودی دولت، مدیریت قدرت اجتماعی و ارایه خدمات است؛ ورنه هیچ نیازی به وجود دولت نیست.
رابطهی حکومت و ملت، رابطهی دوسویه است. هرقدر حکومت خدمات اجتماعی ارایه دهد، هرقدر حکومت بهمردم خدمت کند و بهتامین امنیت جانی، غذایی و فکری ملت بپردازد، ملت هم بهثبات و بهبود زندگی با حکومت کمک میکند. اگر حکومتی دانشگاه تاسیس میکند، در نتیجه، کادرهای دانشگاهی هم در جهت پرورش جامعه کمک و دوام حکومت را تضمین میکنند. حکومت طالبان، تا هنوز در زیادی از عرصههای حیات اجتماعی، برنامهای ندارد. امنیتی تامین نشدهاست که مردم درآن احساس اطمینان و آرامش کند. امنیت و آرامش اجتماعی با فشار و ارعاب تامین نمیشود. در ۸ ماه اخیر، هزارن انسان، بهویژه زنانی که شاغل و تنها نانآور خانههای شان بودند، شغل و منبع درآمد شان را از دست داده است. مجراهای تامین معاش شهروندان، مسدود شدهاست. میتوان گفت که حکومت طالبان، دیندار، شهروندان است. در چنین وضعیتی، حکومت طالبان هر روز برای محدودیت زنان، برنامه دارد. تنها مساله و وظیفهی یک حکومت، حجاب نیست. اقتصاد شگوفا داشتن ضرورت زندگی مردم است.
پرسش بهمیان میآید که تنها وزارت فعال در کابینه، وزارت امر به معروف و نهی از منکر است؟ چرا از سایر وزارتها، برنامهای بیرون نمیآید؟ وزارت کار و امور اجتماعی، برای شغلیابی کارکند. وزارت اقتصاد طرحی برای بهبود وضع اقتصادی بیروندهد. وزارت داخله چه طرحی برای امنیت دارد. تنها حجاب در زندگی خانوادهها مهم نیست. جامعهی اسلامی افزون بر حجاب به رفاه نیاز دارد. دولتداری، میدانهای زیاد و فراخی دارد. حجاب، و گونه پوشش، بیشتر بهفرهنگ و رسم و رواج مردم که از اقوام گوناگون تشکیل شدهاست، بستگی دارد. نوع پوشش یک قوم از قوم دیگر و یک منطقه از منطقه دیگر متفاوت است.
اگر امنیت تامین شود، شغلهای کوچک و بزرگ ایجاد شود و اگر نظام تعلیمی و تحصیلیِ بهروز، برای دانشجویان دختر و پسر مهیا شود؛ شاید پیچاندن نسخهی حجاب از سوی شهروندان استقبال شود. با آنکه این نیازها، نیازهای اولیهی جامعه است؛ اما زمینهساز همکاری حکومت و ملت میشود. برنامههای زودهنگام، سلیقهیی و شتابزده، حس تعلقِ ملت به حکومت را کاهش داده، و حتا از طول عمر حکومتها میکاهد. برای بقای سیاسی، راهی جز شناخت مردم و حکومت مردم نیست. رضایت و حمایت مرد از حکومتها مهم است. در پایان روز، مردم تعیین میکند که چهنوع حکومتی، مدیریت آنان را به عهده گیرد.
در نتیجه، حکومتداری تکبعدی سبب خلای عاطفی میان شهروندان و دولت میشود. حکومتی که همدلی ملت را ندارد، هرگز به ثبات نمیرسد. ملت و دولت، موفقیت یکدیگر را بهطور مستقیم تعیین میکند. آزادی زنان، افتخار دولتهای امروزی جهان و ارزش جهانی غالب است. زنان آزاد و باسواد، پایه یک جامعهی آزاد و باسواد است. سواد و آزادی، پایه ترقی و رفاه است. حجاب زنان امروزی برای زنان فردا، آزادی نه؛ بل شکنجه خواهد بود. سواد یک قرن پیش، دگر سواد نیست. اهمیت آزادی و سواد در روزامدی و کارآمدی آن است.
نوع پوشش زنان که امروز، طالبان آن را حجاب مینامد، بیشتر از آنکه بار و پایه حقوقی داشتهباشد، بار فرهنگی و اخلاقی دارد و از یک منطقه تا منطقه دیگر و از یک قوم تا قوم دیگر و فرق دارد.