نوروزانهها و جشن ” گلبادام” دایکندی
حبیبه راسخ
در ولایت دایکندی که دقیقا در نقطه مرکزی کشور و در بین ولایتهای ارزگان، غزنی، بامیان، غور و هلمند واقع شده است نیز، مانند بسیاری از ولایتها و مناطق فرهنگی-جغرافیایی افغانستان، از روز نوروز و آغاز سال نو هجری شمسی که مصادف با روز نخست ماه حمل است، با برگزاری میلهها و مراسم گوناگون فرهنگی که ریشه در رسم و رواج و عنعنات کهن این مرز و بوم دارد، گرامیداشت به عمل میآید.
در ولایت دایکندی، همهساله، بهویژه در دو دهه اخیر که فصل دموکراسی بود، در روز نوروز و آغار سال نو، مراسم و میلههای گوناگون برگراز میشد. البته که اگر تغییرات و محدودیتهایی نیاید، میلهها و رسم و رواجهای نوروزانه، تا حدود یکماه دوام میکند که مهمترین مراسم نوروزی در دایکندی، بهنام «جشن گل بادام» یاد میشود که در نیمه ماه حمل، در هنگامه جوشش و شکوفش گل بادام، با تمام شکوه و سرور برگزار میشود. در جشن میله گل بادام که هزاران تن زن و مرد از ولسوالیهای مختلف دایکندی و ولایتهای همجوار در آن اشتراک میکنند، میلهها و سرگرمیهای گوناگون، مثل موسیقی، مشاعره، نمایشها و مسابقات ورزشی، اتن، تیاتر، کشتیگیری، سنگاندازی، فوتبال، والیبال و… برپا میشود.
البتهکه آغاز سال نو در دایکندی، مثل دیگر مناطق زیبای کشور عزیز ما، آغاز نو و نویدبخش نیز میباشد. جوشش خون امواج زندگی و امید در اندام سرمازده طبیعت، آغاز کشت و کار، پیچش صدای دلنشین بغبغ بزغاله و بره و انواع پرندههای خوشخوانیکه از عطر بهار و گل مست میشود، هلهله اطفال زیباییکه با صد امید و آرزو بهطرف صنف نو و همصنفی نو میرود. آغاز پلان کاری و…!
بهتر است، از پردازش به ریشه و پیشینه گرامیداشت از نوروز، به زمان حال و آینده توجه داشته باشیم. زیرا، هرچه به پیشینه آن بچسپیم، ره به جایی نمیبریم؛ زیرا، از یکسوی، یکدستهای از عالمان دین، بزرگداشت از نوروز و سال نو را به ادیان قبل از اسلام پیوند داده، آن را مردود میشمارند، و از سوی، سودجویان و چالاکان فرهنگیکه همه مفاخر فرهنگی را بهخودشان پیوند میدهند، چنین رواجهای زیبا را دربست در دامن زرنگار کشور و نیاکان خودشان میاندازد.
خوب است، با گسترش رواجهای پسندیده فرهنگی، مثل گرامیداشت از سال نو و فصل زیبای بهار که از یکطرف، به مردم و خانوادهها نشاط و خوشی را به ارمغان میآورد و از طرف دیگر، باعث تقرب دیدگاهها و فرهنگهای متنوع و زیبای مناطق مختلف کشور ما میگردد، هرچه باشکوهتر تجلیلشود.