پوشش زنان
مقاله از هاجر شیرزاد
ما در جامعه‌ای زنده‌گی می‌کنیم که بیشتر کارها را نظر به رسم و رواجی که بزرگان انجام می‌دهند، انجام می‌دهیم. به گونه‌ای نسل جدید آن اعمال را به ارث می‌برند. حجاب هم بیشتر همین رنگ و بو را دارد.
حجاب از نگاه اسلام:
حجاب و پوشش به معنی پرده بوده، که کلمه حجاب در قرآن کریم ۷ بار تکرار شده است و در تمام موارد به معنی پرده و مانع ذکره شده است.
در کتاب‌های فقهی (ستر) و (ساتیر) آمده است که ستر پوشش واجب است. مانند پوشش شرمگاه از بقیه مردها و زن‌ها. و ساتیر پوشش واجب در حال نماز خواندن است. ولی پوشاندن دست‌ها تا مچ، پاها تا مچ و روی به اندازه که در وضو شسته می‌شود، واجب نیست.
از نگاه قرآن حجاب ابعاد و شاخص‌های پنج‌گانه دارد. حجاب فزیکی، حجاب نگاه، حجاب گفتار، حجاب رفتار و حجاب قلبی است.
1- حجاب فزیکی
این همان محوری است که توجه اکثرً دانشمندان، علما، فقه و روشن‌فکران را جلب کرده است. برخی افراد به اشتباه این بعضی از حجاب را تمام حجاب می‌داند. در حالی که این بخشی از حجاب است از تمام حجاب. نه مهم‌ترین بخش آن بلکه تنها ملموس‌ترین بُعد آن است.
2- حجاب نگاه
بُعد دیگر حجاب از دیدگاه قرآن حجاب نگاه است این بخش حجاب سپس از بُعدی اول، شناخته‌شده‌ترین بُعد از ابعاد حجاب است. در سوره نور به مردان و زنان به طوری جداگانه امر نموده است که چشم‌های خود را فرو افگند.
3- حجاب در گفتار
تبیین روشن وحی در باب نحوه سخن گفتن زن مومن با مردان، یکی از مهم‌ترین ابعاد حجاب قرآنی زنان است. حجاب در گفتار در آیات شریفه قرآن کریم موء کدا در مورد نحوه گفتار زنان به نامحرم است؛ آن‌جا می‌فرماید: با خضوع در گفتار سخن نگویید که بیمار دل طمع ورزد، بلکه شایسته و متعارف سخن گویید. مخاطب نخست آیه شریفه، زنان رسول خداوند(ج) هستند و سپس تمام زنان مومن.
4- حجاب در رفتار
مقصود از حجاب در رفتار اعمال وافعالی است. آنچه به حجاب در رفتار تعلق می‌گیرد، مجموع چند امر و چند نهی الهی است. امکان دارد زن مومنی تمام دستورات شرعی را در باب پوشش فزیکی بدن رعایت نموده باشد، ولی نوع رفتار وی گونه‌ای باشد که حدود حجاب را در رفتارش رعایت ننماید و این امر با به دلیل جهل به او امر الهی و حدود و ابعاد حجاب است و بابه دلیل سهل‌انگاری و مسامعه در رعایت همه‌جانبه حجاب دلیل دیگری کافی قلمداد نمودن پوشش فزیکی منشا بسیاری از رفتارهای متعارض یا حجاب قرآنی است.
5-حجاب در قلب
به تصریح قرآن، خداوند نسبت به آنچه که در دل انسان می‌گذرد آگاه است؛ از آن رو که دل کتاب دیده است. قلب خزانه‌دار زبان و این دل است که شگفت‌انگیزترین عضو وجود انسان است حجاب قلبی مهم‌ترین و اساسی‌ترین بخش ناپیدای حجاب است.
حضرت مسیح(ع) می‌فرماید: دل‌های خود را خانه تقوا کنید و دل‌های‌تان را ماورای شهوات نسازید. خداوند متعال در برتری تقوای دل در امر حجاب می‌فرماید: و هنگامی که از همسران پیامبر(ص) چیزی خواستید از پشت حجاب و پرده از ایشان بخواهید که این کارتان برای دل‌های شما، و دل‌های ایشان پاکیزه‌تر است.
اما متاسفانه امروز باورهای غلطی در افکار بیشتر مردم جای گرفته است که حجاب را تنها به پوشش فزیکی اطلاق می‌دانند. هر زمانی که یک مسلمان همه شاخصه پنج‌گانه را رعایت به حجاب کامل رسیده است.
در جایی از قرآن کریم به (خمار) حجاب حداقلی و (جلباب) حجاب حداکثری اشاره کرده است. در آیه ۳۰ سوره نور گفته است که: خمارهای خویش را بر گریبان‌های خویش بیفکنید. حجاب حداقلی به همین حجاب زنان افغانستانی گفته می‌شود که چادرش آن‌قدر کلان و دراز نبوده باشد بلکه سر و گردن را بپوشاند. ما زنان افغانستان همیشه فرمان‌بردار دین اسلام بوده‌ایم و حجاب در حد خمر را همیشه رعایت کرده‌ایم.
خمار همان لباس یا چادری است که زن سر خود را با آن می‌پوشاند. کلمه شراب به دلیل پوشاندن مغز و پرده انداختن روی مغز از کلمه خمر استفاده می‌گردد.
نوع دوم حجاب (جلباب) یا حجاب حد اکثری است. در سوره نور آمده است که: ای پیامبر! به زنان و دختران بگو که جلباب‌های خود را نزدیک‌تر کنند تا مورد آزار و اذیت قرار نگیرند خداوند متعال مهربان است.
جلباب یعنی خود را بپوشانید. و جلباب لباسی است که بزرگ‌تر از چادر هست و تمام بدن را می‌پوشاند.
در دین اسلام افراط و تفریط وجود ندارد اما همیشه در جوامع ناآگاه از دین برای نفع زورمندان و افراطی‌گرا ها استفاده سو شده است. به نوعی در خرافه‌گویی پرداختند و آن را به دین و آیین ربط داده‌اند که نسل امروز این خرافه‌گویی را نمی‌پذیرند. اما در دین اسلام پوشش زنان دلایلی دارند که حجاب را واجب می‌دانند.
ابن مرویه از امام علی(ع) بازگو می‌کند: (جوانی از انصار در مسیر راه، با زنی روبه‌رو گردید که چادر خود را پشت گوش‌هایش انداخته بود. همین طور که با چشمانش زینت‌ها و گام‌هایش را بدرقه می‌کرد، ناگهان صورتش به استخوان برآمده از دیوار اصابت کرد و خون جاری شد. جوان سوگند یاد کرد و با همین وضع خدمت رسول‌الله رفت، موضوع را بازگو کرد، تا چشم پیامبر به جوان افتاد، متاثر شده و فرمود: این پاداش گناه توست).
به همین دلیل آیه ۳۰ سوره نور برای مردان نازل گردید. مردان را از چشم‌چرانی نهی می‌کند. و آیه ۳۱ برای زنان نازل گردید. که زنان را از نگاه و عدم رعایت حجاب کامل بر خزر می‌دارد.
بنابراین فلسفه حجاب زنان در دین اسلام چنین بیان شده است.
۱. زن مانند مرد، حوایج و نیازمندی‌هایی دارد که برای تامین آن، ناگزیر باید از محیط خانه خارج شود تا بتواند آن‌ها را فراهم کند. در کتاب‌های فقهی و حدیثی، خروج زن با آذان شوهر برای تأمین حوایج و شرکت در نمازهای عید، جمعه و جماعت تجویز شده است، پس حجاب برای خروج زن از محیط خانه، تشریح گردیده است.
۲. شرکت زن در فعالیت‌های عبادی، سیاسی، اجتماعی و دفاع از حقوق شخصی، تعلیم و تعلم در این صورت رعایت حجاب واجب می‌باشد. تا کامیابی‌ها منحصر در محیط خانه شود و محیط خارج تنها برای کار و فعالیت باشد.
۳. احساس امنیت روحی و حداست آنان از خطرات احتمالی و بیماران جنسی و بیشتر، به‌دلیل قدرت جسمی و دفاع آنان است.
۴. حفظ نظام خانواده و علایق زوجین، بستگی به پوشش بانوان دارد.
۵. حجاب، عامل خودسازی و تهذیب نفس است.
اسلام، طرفدار پرده‌نشینی نیست، اسلام می‌خواهد زن در حضور مردهای اجنبی، بدن خود را بپوشاند. بدون آن‌که مجبور باشد از اجتماع کناره‌گیری کنند رعایت پوشش اسلامی در قالب پوشش آثار و نتایج مهمی از لحاظ فردی و اجتماعی در بر دارد. هم‌چنان در علم نیز به دلایل حجاب را مفید بیان می‌دانم.
در علم ثابت شده است که آفتاب باعث سرطان‌های جلدی و هم‌چنان باعث تغییر رنگ و تخریب مو می‌شود. چون آفتاب اشعه x و ذرات الفا و گاما را در خود دارد که باعث به وجود آمدن امراض و سرطان‌ها می‌گیردد.مخصوصا خانم‌ها در معرض چنین خطرات بیشتر قرار دارند زیرا بدن و مو خانم در مقابل آفتاب نسبت به آقایان حساس‌تر اند.
به همین دلیل پوشیدن لباس و چادر برای خانم‌ها مفید است. اما لباسی که فقط بدن‌شان را پوشانیده باشد و لازم نیست که تا چه اندازه و چه نوع لباس باشد.