امرالله صالح در واکنش به گفتوگوی اشرف غنی: فرار او از کابل ناگهانی نبود بلکه طراحی شده بود
معاون رئیس جمهوری دولت سرنگونشدهٔ افغانستان، بر خلاف آنچه اشرف غنی در گفتوگویاش برای بیبیسی بیان داشت، میگوید که فرار او از کابل ناگهانی نبود بلکه قبلا طراحی شده بود.
امرالله صالح در یادداشت توضیحی در صفحه فیسبوکش نوشته که یک روز پیش از سقوط کابل حمدالله محب مشاور پیشین امنیت ملی و فضل محمود فضلی رئیس سابق ادراه امور ریاست جمهوری افغانستان برای رایزنی نزد او آمدند. «در ارتباط به برنامههایم پرسیدند. مشورتشان این بود که باید با خونسردی و به درازمدت فکر شود. باید کاری شود که طالب را از داشتن مشروعیت محروم سازیم چون چیزی بنام پروسه صلح دیگر وجود ندارد. اینکه پروسه صلح فروپاشیده بود یک واقعیت است. در این نقطه من با آنها همنظر بودم. من کمی تفصیل خواستم. از لابهلای مکالمه و صحبت دریافتم که میخواهند رئیس جمهور به خارج برود. من گفتم که من به هیچ صورت کشورم را ترک نمیکنم.»
معاون اول رئیس جمهوری پیشین افغانستان که بار اول است در باره سقوط کابل صحبت میکند، در ادامه این یادداشت گفته که «تا صبحگاه یکشنبه تاریخ ۱۵ اگست ۲۰۲۱ من بیدار بودم تا از وضعیت باخبر باشم و بغاوت زندانیان طالب در پلچرخی را مهار نمایم. در آن شب تنها کسی که تا آخر به تیلفونهایم پاسخ داد قوماندان امنیه کابل جنرال طوطاخیل بود. من کس دیگر از مقامات امنیتی و دفاعی را پیدا کرده نتوانستم. آخرین پیامم به اقای محب ساعت دو بجه شب بود که نوشتم سروبی زیر فشار است و باید عاجل دست به کار شویم. پاسخی نیافتم.»
آقای صالح گفته که ساعت ۰۹:۱۵ صبح در روز سقوط کابل، ۱۵ آگست، از خانهاش راهی پنجشیر شد و «در آنجا در شکل دهی مقاومت سهم گرفتم.»
او ظاهرا در انتقاد از گفتوگوی اشرف غنی در یادداشت دیگری در صفحه فیسبوکش پیش از این گفته بود که «بزرگ نمایی دشمن و مصاحبههای نوستالژیک راهحل نیست» و حالا مجددا نوشته که «برای من روایت مقاومت – تضعیف و شکست طالب اهمیت بیشتر از نوستالژینویسی دارد.»
اشرف غنی در دفاع از فرارش از کابل در گفتوگوی ویژه برای بیبیسی گفت که «این تصمیم او ناگهانی بود و زمانی رخ داد که نیروهای امنیتی در ارگ به او گفتند که دیگر قادر به محافظت از او و پایتخت نیستند.»
رئیس جمهوری سابق افغانستان در بخشی دیگری از این گفتوگو آخرین لحظات پیش از ترک کابل را چنین بیان کرده:
«برنامه و دستورکار من این بود که آماده شویم و به طرف خوست حرکت کنیم. او (حمدالله محب، مشاور پیشین امنیت ملی رئیس جمهوری) به من گفت که خوست سقوط کرده و جلالآباد هم سقوط کردهاست. من نمیدانستم که کجا میرویم. تنها وقتی سوار هلیکوپتر شدیم، مشخص شد که ما کشور را ترک میکنیم، این واقعا اتفاق ناگهانی بود.»
رئیس جمهوری سابق افغانستان با نزدیک شدن طالبان به دروازههای کابل در ۱۵ آگست، وطنش را در حالی به مقصدی اعلام نشده ترک کرد که طالبان همزمان با خروج کامل نیروهای خارجی، در چند هفته تقریبا تمام افغانستان را تسخیر کرده بودند. بیشتر ولایات بدون درگیری به طالبان تسلیم شدند.
با انتشار خبر فرار آقای غنی از کابل، طالبان داخل ارگ شدند و دولت مورد حمایت غرب در افغانستان عملا فروپاشید.