حرکت بعدی امریکا در افغانستان چیست؟
طارق قاسمی
پس از ترور یمن الظواهری رهبر القاعده از سوی امریکا در کابل زیر کنترول طالبان، وضعیت و موقعیت و همچنان مسیر تحولات در منطقه و جهان در جهات تازه توسعه یافته است، به ویژه پس از چند روز که طالبان اعلام کردند از موجودیت الظواهری در کابل اطلاع نداشتند و روی ان تحقیق خواهند کرد.
پیش از این پاکستان نیز از هرگونه دست داشتن در برنامه ترور الظواهری از سوی امریکا انکار کرده است.
اما با توجه به این خلیلزاد در مصاحبهای گفته است که احتمالاً حقانیها از حضور الظواهری در کابل اطلاع داشتند، گمانها را در این خصوص که ممک رهبر القاعده از سوی بخشی از درون طالبان معامله شده باشد افزایش میدهد.
اما برای فعلاً پرسش اساسی این نیست که آیا واقعاً طالبان از موجودیت الظواهری در کابل اطلاع داشتند یا خیر و یا این که برخی از گروه طالبان او را لو داده یا امریکا خود موفق شده مخفیگاه او را پیدا کند.
پرسش اساسی که اکنون مطرح است و باید پاسخی به آن داده شود، این است که حرکت بعدی امریکا در افغانستان چیست و مسیر تحولات آینده به کدام جهت است.
شکی نیست که امریکا در این حمله همدستانی در داخل و خارج داشته است که در بعد داخلی همکاری طیفی از طالبان قندهاری و در بعد خارجی پاکستان گزینه دم دست است، اما از جانب دیگر نفس موجودیت رهبر القاعده در قلب شهر کابل به مثابه پایتخت کشور زیر کنترول طالبان، بر سیاست و راهبرد امریکا و کشورهای منطقه در قبال افغانستان و طالبان تاثیر میگذارد.
اقدامات بعدی امریکا میتواند شامل چند گزینه باشد که نظر به توسعه وضعیت حرکت خواهد کرد. از جمله میتواند بر اقداماتی علیه طالبان، پاکستان یا بخشی از طالبان اشاره کرد که در آینده نزدیک رخ میدهد. اما آنچه پس از ترور الظواهری در کابل مسلم شده و میتوان با قاطعیت در مورد حرف زد، این است که امریکا و متحدانش عجالتاً موضوع به رسمیت شناختن طالبان و آزادی داراییهای منجمد شده افغانستان زیر میز میگذارند. با این حال، چنین می پندارم که حرکت بعدی امریکا هرچه باشد، در جهت مشروعیت بخشی به طالبان نیست و پیامی به منطقه میفرستد که مواظب سیاستهای شان در قبال این گروه باشند؛ زیرا تعامل با طالبان در حالی که دهها گروه تروریستی منطقهای و جهانی زیر چتر آنان در افغانستان فعالیت کند، در واقع خودکشی محض است.