مادران شیرده باید از خوراکی های نفاخ یا بادزا خودداری کنند

طاهره رحیمی

مادر شير ده بايد برنامه غذايي خود را طوري تنظيم كند كه روزانه از تمامي گروه هاي غذايي به طور متعادل دريافت كند. تغذيه با شير مادر مناسب ترين و طبيعي ترين روش تغذيه شير خوار است؛ چرا كه علاوه بر تامين انرژي، مواد مغذي و آب مورد نياز بدن طفل، موجب افزايش مقاومت طفل در برابر بيماريها مي شود. تغذيه، در دوران شيردهي، براي داشتن بيردهي موفق و تامين مواد مغذي مورد نياز طفل بسيار مهم است. مادر در اين دوران علاوه بر نيازهاي تغذيه اي خود، براي توليد شير به مقدار بيشتري مواد مغذي و مايعات نياز دارد كه بايد به برنامه غذايي خود بيفزايد.

در دوران شير دهي بسته به مقدار شير توليد شده، نياز به انرژي و ساير مواد مغذي و مايعات بيشتر مي شود كه بخشي از انرژي از طريق به مصرف رسيدن چربي هاي ذخير شده در بدن مادر در دوران حاملگي تامين مي شود.

گروه غذايي نان و غلات مواد غذايي مانند انواق نان، برنج، ماكاروني، بيسكيت هاي ساده و غلات را شامل مي شود كه براي توليد انرژي مفيدند. مواد غذايي اين گروه داراي مواد نشايسته اي، مقداري پروتين، آهن و ويتامين هاي گروه B است و مادران شيرده بايد روزانه به طور متاوسط ( 11-7 ) واحد از اين گروه دريافت كنند.

ميوه ها  و سبزي هاي نيز تامين كننده ويتامين ها و برخي مواد معدني مورد نياز بدن هستند. مصرف ميده ها و سبزي ها موجب افزايش مقاومت در برابر بيماري ها، ترميم زخم، سلامت پوست و نيز كمك به ساخت و ساز بدن مي شوند. مصرف روزانه حداقل پنج واحد از ميوه ها و چهار واحد از سبزي ها براي زنان شيزده ضروري است. هر واحد از گروه ميوه ها برابر با يك عدد ميوه متوسط مانند كينو، سيب، مالته و يا سه جهارم گيلاس ميوه خشك و هر واحد از سبزي ها برابر با يك گيلاس سبزي خام يا نصف گيلاس سبزي پخته است.

گروه شير و ملحقات آن نيز موادي مانند ماست، پنير كم چرب و چكه را شامل مي شود كه براي استحكام استخوان هاي مادر و سلامت جلد لازمند. چنانچه كلسيم در رژيم غذايي كافي نباشد، نياز به كلسيم شير طفل از طريق ذخاير اسكليتي مادر تامين مي شود كه اين امر پوكي استخوان زودرس مادر را سبب مي شود. بنابراين مادر شيرده براي تامين نياز كلسيم خود بايد روزانه 3 تا 4 واحد از مواد غذايي اين گروه مصرف كند. هر واحد از مواد غذايي اين گروه برابر است با يك گيلاس شير با ماست، و يا 30 تا 45 گرام پنير.

گروه گوشت، تخم مرغ، حبوبات و مغزها نيز انواع گوشت هاي سرخي، تخم مرغ، مرغ، ماهي، حبوبات و مغزها ( بادام، پسته، چهارمغز… ) را شامل مي شود. مواد و غذايي اين گروه نقش بسيار مهمي در تامين پروتين و آن مورد نياز مادر شيرده دارند. مادر شير ده بايد روازنه حداقل سه واحد از مواد غذايي اين گروه مصرف كند. هر واحد از اينگروه با 60 تا 90 گرام گوشت سرخ، مرغ يا ماهي، 2 عدد تخم مرغ يا يك گيلاس حبوبات پخته برابر است.

توصيه هايي براي مادران شيرده:

• مادر شيرده بايد از تمامي گروه هاي غذايي در برنامه غذايي خود استفاده كند.
• براي جلوگيري از كاهش آب بدن مادر ( ديهايدريتشن ) به مادران توصيه مي شود كه روزانه به ميزان كافي مايعات و آب ميوه طبيعي مصرف كند.
• نوشيدن يك گيلاس مايعات مانند آب، شير يا آب ميوه تازه در هر بار شيردهي توصيه مي شود.
• نياز به ويتامين ها و املاح در دوران شيردهي افزايش مي يابد كه از طريق رعايت رژيم غذايي متعادل مي اتوان اين نياز را برطرف كرد.
• ورزش هاي سبك كه باعث افزايش توان بدني مادر و كاهش استرس مي شود نيز توصيه مي شود. اما ورزش هاي سنگين به مادران شير ده توصيه نمي شود.
• از مصرف چاكليت، قهوه، نوشابه هاي گازدار، مواد غذايي پر ادويه ( مانند سوسيس و كالباس ) و مواد غذايي نفاخ خودداري مي شود.