بحران اقتصادی؛ زمستان پیشرو طاعون افغانستان میشود
طارق قاسمی
از بیماری طاعون اطلاعاتی از قرون وسطی به ما رسیده است. بیماری وحشتناکی که موشها این جوندگان کوچک متهم انتقال آن به انسانها شناخته میشود و سخت سرزنش. قرون وسطی با تمام تباهی و سیاهیاش گذشت و طاعون که متهم ردیف اول آن موش بود نیز به تاریخ پیوست. اما اینک طاعون در هیاتی دیگر به افغانستان برگشته است. متهم ناقل این طاعون اما موش این جونده کوچک نیست و نه این طاعون آن بیماری قرون وسطایی است. این طاعون مدرن و برخاسته از اعمال انسانها است: گرسنگی.
افغانستان اکنون درگیر این طاعون مرگبار و کریه است، بیماری گرسنگی از یک سال به این طرف در این کشور از وضعیت نگران کننده بیرون شده و در فاز فاجعه به سر میبرد که با فرا رسیدن زمستان مرگبار تر هم خواهد شد. زمستان اینده احتمالاً خود نیز طاعونی در کنار طاعون گرسنگی شده و با صورت مضاعف جان باشندگان افغانستان را خواهد گرفت.
از همین اکنون وضعیت بحرانی و فاجعه بار است؛ زیرا قیمت مواد غذایی به شدت متورم شده، پول در بازار گردش ندارد و مواد سوختی نیز بنا بر تحولات جهانی و منطقهای سر به فلک کشیده است.
عمده ترین ماده سوختی برای گردم نگهداشتن خانهها در شهرهای افغانستان زغال سنگ است، ماده معدنی که هرچند در افغانستان استخراج میشود، اما بنا بر دلایلی سیاسی، بهای آن در بازار دو برابر شده است که با فرا رسیدن زمستان احتمال دارد سه برابر هم شود.
بازارها مملو از مواد غذایی است، اما پولی در بساط خانوادهها نیست که بخرند. کار نیست. بازارها راکد است و مردم درآمد ثابت ندارند که بتوانند مایحتاج خود را تهیه کنند.
کمکهای سازمانهای کمک رسان هم در حدود بسیار زیادی حیف و میل میشود چنانچه اخیراً گزارشهای متعدد منتشر شده مبنی بر اعمال تبعیض قومی در توزیع کمکها در ولایت غزنی و تحریم شدن یک قوم خاص از سوی حاکمان. کما این که در گذشته نیز داد برخی باشندگان شهرها در قبال توزیع ناعادلانه کمکها بلند شده بود.
با این وصف، اگر از شهرها فاصله بگیریم و به روستاها سری بزنیم، آنگاه فاجعه را با پوست و گوشت خویش لمس میکنیم، زیرا خشکسالی، جنگ، سیلابها و حوادث طبیعی دیگر همه دست به دست هم داده و زندگی روستاییها را که وابسته به زمین و کشاورزی و موسمی است، مبدل به جهنم کرده است.
وقتی روستایی کشاورزی نتواند گرسنه است و افغانستان از چند سال به این طرف درگیر آفت خشکسالی بوده و کشاورزان نتوانستهاند به درستی محصولی ذخیره کنند.
این جهت، زمستان آینده برای جامعه روستایی افغانستان در واقع حکم اعدامی است جمعی که در هر خانه را میزند و بیسر و صدا قتل عام میکند.
افغانستان را دریابید!